Wednesday, January 16, 2008

Γλωσσολογία, ορθο_λογία & ορθο_γραφία...

(...Πάει καιρός από την τελευταία φορά που έγραψα, πέρσι θαρρώ πως ήτανε.., θα μου πάρει λίγο χρόνο να το συνηθίσω..)

Χθες, που λέτε, σε ένα συμπαθητικό καφέ της πόλης αντικρύσαμε μια αφίσα που διαφήμιζε την παράσταση που τρέχει αυτές τις μέρες στο Βασιλικό Θέατρο υρανό ντε Μπερζεράκ". Τότε ήταν που μας γεννήθηκε η απορία...
υρανό..... Με ύψιλον???
Εγώ λοιπόν, ως γνωστή λάτρης της ορθο_γραφίας, σαν τώρα θυμάμαι τη δασκάλα να λέει:
-Οποιαδήποτε ξενική λέξη μεταφέρεται στην ελληνική (ορθο_)γράφεται σαφώς με τον απλούστερον δυνατόν τρόπον..
Επομένως, Σιρανό με ΓΙΩΤΑ ισχυρίζομαι και λέω!Γιατί ύψιλον??Ε?Ε?
Κι άντε τώρα να βρεις το δίκιο σου.. αφού στην γαλλική
γράφεται ως εξής: "Cyrano de Bergerac", έτσι κι αυτοί απλώς μεταφέρουν το "y" σε "υ"..

Γενικότερα λοιπόν, συμβουλευόμενη Μπαμπινιώτη και Τριανταφυλλίδη διαπίστωσα τα εξής:
Μετά την καθιέρωση, το 1976, της δημοτικής και ως επίσημης γραπτής γλώσσας, καθώς και με την καθιέρωση του μονοτονικού, η ισχυρή ιστορική ορθογραφία της γλώσσας μας τείνει να δώσει την θέση της σε απλά γραμμένες λέξεις με βάση την αρχή της απλογραφήσεως..
Πολλοί βέβαια είναι αυτοί στους οποίους ξενίζει και ενοχλεί "οπτικά" να βλέπουν λέξεις χωρίς αι, ει, υ και ω, με ένα σ και ένα ν, και ίσως να κατατάσσομαι κι εγώ σε αυτούς, αφού θεωρώ την ιστορική ορθογραφία μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός λαού. Μέσα από αυτήν
απεικονίζεται η ιστορία των λέξεων, η ετυμολογική προέλευση και η σχέση με άλλες λέξεις της ίδιας ετυμολογικής οικογένειας. Όπως λέει και πάλι ο κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης:
-
Η εξοικείωση με την ιστορική γραφή των λέξεων, τελικά, αποτελεί λεπτή πνευματική άσκηση και η γλώσσα αποτελεί μύηση στις διαδικασίες της έκφρασης, της σκέψης και του πνεύματος και, κατ' επέκτασιν, του πολ
ιτισμού ενός λαού.
Παρόλα αυτά οι ορθογραφικές απλουστ
εύσεις είναι πια γεγονός:

Αυτί ή αφτί;
Αυγό ή αβγό;
Τρένο ή τραίνο;
Εταιρεία ή εταιρία;
Και τώρα ερώτηση κρίσεως:
Ορθοπεδικός ή ορθοπαιδικός????

Εγώ στο συγκεκριμένο δίλημμα ήμουν βεβαία ότι το σωστό είναι ο ορθοπεδικός με "ε", εάν σκεφτούμε ότι προέρχεται από την πέδη, πέδηση κτλ..Καθώς αναρωτιόμουν αν έχω δίκιο δοκίμασα στο google να δω ποιά γνώμη είναι η επικρατέστερη. Τα αποτελέσματα έχουν ως εξής:
3450 αποτελέσματα ορθοπεδικός
1300 αποτελέσματα ορθοπαιδικός

Ναι μεν the winner is ο "ορθοπεδικός", αλλά εντυπωσιάστηκα από τις διαμάχες που έχουν ανακύψει μεταξύ των δύο υποστηρικτών!! Οι μισοί υποστηρίζουν ότι ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το "ορθόν+παιδίον" επειδή αυτή η ειδικότητα αφορούσε στις σωματικές δυσμορφίες των παιδιών. Η άλλη γνώμη συμφωνεί με τη δική μου και εξηγεί ότι ενίοτε κάποιοι το γράφουν με "αι" προς μίμησιν του «ae» των Βρετανών Αγγλοσαξώνων (Orthopaedics).

.-.-Helloooo!Μήπως είναι εκεί έξω κανένας ορθοπε-αιδικός να μας λύσει την απορία???.-.-

Anyway, σε μια εποχή με γοργούς ρυθμούς, άγχη και ανησυχίες, η γενικότερη απλοποίηση των πάντων είναι γεγονός. Αν λοιπόν με την απλοποίηση της γραφής θεωρείται ότι "εξοικονομούμε δυνάμεις", ας τις εξοικονομήσουμε από τέτοιες, λιγότερο οδυνηρές, απώλειες, διατηρώντας όμως μια καλή ποιότητα χρήσης της γλώσσας.

Κι αν πωτέ δύτε ωρθωγραφηκό λάθθος από μέννα.... λιπάμε αλά μάλον έχαιτε πρώβλιμα στα μάτια σας!!!!!

7 comments:

W@bbs said...
This comment has been removed by the author.
W@bbs said...

Πάντως εγώ όταν έπαθα κάκωση στο γόνατο με εξέτασε ένας ορθο_πεδικός πολύ ΠΑΙΔΙ. Ωραίο τo hearty background fummy. (το πρώτο comment το έσβησα sorry)

Lambrini said...

Λιππών ξα,

αν κε ι ωρθογραφύα δαιν οίτταν πωταί το ατού μου, θαιορώ (κε αίτσυ γράφαιττε όχει θεορώ, οκ..?) πος άιννα δείκυο το έχης, δαιν θα έπραιπε να απλωπηούν τώσω πωλί τιν ωρθογραφύα τον λαίξεον. Εποίσυς έχο να πο πος όλι σας κάνναιτε λάθως η λαίξει γράφαιττε "ωρθοπεδηκώς" κε ώταν δαιν ξαίρεται μπορήται να ροττάται!! Φυλληάααα!!!

trcoff.gr said...

Ρε 'συ lambrini κοντεψα να τυφλωθω μεχρι να σε διαβασω... απορώ πως τα έγραψες τόσα πολλά ;)

Johnny-Faux said...

Την ορθογραφία την γράφουν οι νικητές (όπως και άλλα μαθήματα)

Lambrini said...

Φίλτατε TRC,

όπως κατάλαβες είχα όρεξη όταν έγραφα και η αλήθεια είναι ότι δυσκολεύτηκα λίγο... νομίζω όμως ότι άξιζε!!!!

ulysses said...

Εεε βασικά εκτός του ότι με βγήκαν και μένα τα μάτια, να ξέρεις ότι σε αντίστοιχες περιπτώσεις είναι και οι δύο λέξεις σωστές, άσχετα με το τί λένε οι διαφωνούντες. η γλώσσα εξελίσσεται και συνεπώς δεν υπάρχουν σταθεροί κανόνες για λέξεις με διπλό τρόπο γραφής. αυτά